Κύκλωμα αντίστροφης καμπύλης RIAA

Ενισχυτές, προενισχυτές, φίλτρα, όργανα μέτρησης ήχου.
Απάντηση
Άβαταρ μέλους
GeorgeVita
Διαχειριστής
Δημοσιεύσεις: 624
Εγγραφή: 04 Σεπ 2013, 21:51
Ονομα: Γιώργος
Επικοινωνία:

Κύκλωμα αντίστροφης καμπύλης RIAA

Δημοσίευση από GeorgeVita »

Κύκλωμα αντίστροφης καμπύλης RIAA

Οπως είναι γνωστό, για να ξεπεραστούν βασικά μηχανικά προβλήματα με την αυλάκωση του δίσκου βινυλίου, κατά την εγγραφή γίνεται συμπίεση των χαμηλών συχνοτήτων και ενίσχυση των υψηλών. Το πρότυπο που ακολουθείται διεθνώς από το 1954 είναι της R.I.A.A. με απλουστευμένη την ονομασία "καμπύλη RIAA" (RIAA curve). Στην αναπαραγωγή των δίσκων και συγκεκριμένα στο στάδιο της προενίσχυσης ισοσταθμίζουμε την καμπύλη RIAA με ενίσχυση των χαμηλών συχνοτήτων και συμπίεση των υψηλών ακολουθώντας την "καμπύλη ισοστάθμισης RIAA" (RIAA equalisation curve).

Εικόνα

Εξηγώντας απλοϊκά την παραπάνω διαδικασία θα πούμε ότι οι συχνότητες κάτω από τους 500Hz συμπιέζονται για να μην έχουμε μεγάλα αυλάκια ενώ οι συχνότητες πάνω από 1KHz ενισχύονται για να φτιάξουν αρκετό μέγεθος αυλακιού ώστε να αναπαραχθούν ικανοποιητικά από την κεφαλή.

Η θεωρητική προσέγγιση της καμπύλης RIAA προσδιορίζεται από 3 σημεία στο φάσμα συχνότητας ήχου: f1=50.05Hz, f2=500.5Hz, f3=2122Hz
και δημιουργεί αντίστοιχα 4 περιοχές για ρύθμιση: 0-50.05Hz, 50.05-500.5Hz, 500.5-2122Hz, 2122-20000Hz
Οι αντίστοιχες χρονικές σταθερές (T=1/2πF) είναι: Τ1=3180μSec, T2=318μSec, Τ3=75μSec

Το διάγραμμα BODE για τον υπολογισμό φίλτρων:

Εικόνα

Για την πιστή αναπαραγωγή του δίσκου βινυλίου χρειαζόμαστε ακρίβεια στο κύκλωμα ισοστάθμισης της καμπύλης RIAA στον προενισχυτή.
Ομως πως θα ελέγξουμε την πιστότητα του προενισχυτή στο εργαστήριο;

α. διαφορετική στάθμη στο σήμα εισόδου
Μία λύση είναι να παρέχουμε σήμα από μια γεννήτρια ήχου με διαφορετική στάθμη σε κάθε συχνότητα μέτρησης, έτσι ώστε να αναπαραστήσουμε την καμπύλη. Η έξοδος του προενισχυτή πρέπει να έχει σταθερή στάθμη σε όλες τις συχνότητες.

β. χρήση ειδικού δίσκου δοκιμών
Δεν είναι καλή ιδέα η χρήση ειδικού δίσκου δοκιμών γιατί έτσι θα μετρήσουμε ένα πλήρες σύστημα από την βελόνα έως την έξοδο του προενισχυτή. Η δική μας κεφαλή δεν θα είναι απαραίτητα η πιο αντιπροσωπευτική!

γ. προεγγεγραμμένο δείγμα ήχου σύμφωνο με την καμπύλη εγγραφής RIAA
Αρκετά καλή λύση είναι η χρήση προγραμματιζόμενης γεννήτριας για την παραγωγή δείγματος ήχου με σάρωση συχνοτήτων και ρύθμιση της στάθμης στα επίπεδα που καθορίζει η καμπύλη εγγραφής RIAA για κάθε συχνότητα.

δ. χρήση απλής γεννήτριας ήχου που οδηγεί κύκλωμα "αντίστροφης καμπύλης RIAA"
Η καλύτερη φθηνή λύση που χρησιμοποιείται αρκετές δεκαετίες για τον έλεγχο προενισχυτών κεφαλών πικάπ είναι η οδήγηση του προενισχυτή με σήμα από γεννήτρια που έχει περάσει μέσα από φίλτρα υπολογισμένα για ακολουθία της καμπύλης εγγραφής RIAA. Αυτή η λύση έχει περιγραφεί από τον R. Williamson (1971) και βελτιώθηκε αργότερα από τους S. Lipshitz και W. Jung (1980).

Τα 3 προτεινόμενα κυκλώματα για την υλοποίηση της αντίστροφης καμπύλης RIAA είναι:

Εικόνα

Θα βρείτε το πλήρες άρθρο "A High Accuracy Inverse RIAA Network" στο: http://www.waltjung.org/waltsblog/riaa-stuff/

Ολα τα παραπάνω προϋποθέτουν μια πηγή σήματος με έξοδο χαμηλής αντίστασης.
Στους υπολογισμούς των Williamson, Lipshitz και Jung η γεννήτρια είχε αντίσταση εξόδου 300Ω.
Απάντηση

Επιστροφή στο “Ηχος”